9. Sự quan trọng của Vô Ngã

    Ðến đây khỏi cần nói, chắc bạn đọc cũng ý thức được tầm quan trọng của Vô Ngã. Vô Ngã là nền tảng, là căn bản của tất cả pháp tu khác và cũng là mục tiêu chứng đắc của các bậc A la Hán, và Bồ tát (vì có Bồ tát nào mà còn chấp ngã ?)

* Tu hành mà không hiểu Vô Ngã thì dầu có làm chùa to, tượng lớn và ngoài miệng tuy không nói nhưng trong tâm vẫn âm thầm cho chùa to, tượng lớn kia là do Ta làm và là của Ta. Và như thế, chùa càng to thì cái Ta càng lớn, mà cái Ta càng lớn thì ngày nào giải thoát?

* Giữ giới mà không hiểu Vô Ngã thì giới luật trở thành gò bó, cấm đoán và cái Ta sẽ bực bội, khó chịu. Hoặc nếu giữ giới tinh nghiêm thì sinh tâm kiêu mạn khinh thường những người khác.

* Tu Thiền mà không hiểu Vô Ngã thì dù có ngồi thiền nhập định suốt ngày, suốt đêm, đắc được thần thông đi nữa, cũng không hơn gì ngoại đạo. Nhiều khi còn móng tâm cho là ta đã chứng đắc này nọ.

* Hiểu Vô Ngã thì không còn soi mói tìm lỗi của người khác, không còn khen mình chê người . Khi gặp chuyện tranh chấp, xích mích, không còn đổ lỗi cho ai cả, vì biết không có ai là thủ phạm.

* Hiểu Vô Ngã thì làm các việc phước thiện như bố thí, cúng dường sẽ không cần chùa hay thầy phải ghi tên mình vì hiểu rõ không có một cái Ta hay Ai bố thí cúng dường cả, mà chỉ thấy có một sự bố thí. Trong Bát Nhã gọi đó là Bố Thí Ba La Mật.

* Hiểu Vô Ngã thì việc giữ giới trở thành tự nhiên, vì không còn cái Ta nào bị gò bó hay cấm đoán.

* Hiểu Vô Ngã thì tự nhiên sẽ hiểu và xa lìa bốn tướng: ngã, nhơn, chúng sinh, thọ giả của Kinh Kim Cang.

* Tu Thiền mà hiểu Vô Ngã thì không còn bị vọng tưởng làm mê hoặc. Khi những ý niệm tốt xấu khởi lên trong tâm liền biết rõ: "Ðó chỉ là những ý niệm hiện khởi!" ngoài ra không có một cái Ta nào tốt hay xấu.

   Vô Ngã là một chánh kiến cần được hiểu và thực hành trên con đuờng tu Phật. Tuy nhiên, hiểu Vô Ngã không phải là xong, đó chỉ là căn bản, là bước đầu, chúng ta vẫn phải tiếp tục trau giồi giới, định, huệ, tu tập tất cả hạnh lành mà không chấp vào một cái Ta. Tập bBỏ bớt việc đời để có nhiều thời giờ quán chiếu nội tâm, sống cuộc đời vô ngã vị tha.


10. Lời cuối

  Tập sách này không phải là một tiểu luận về Vô Ngã, mục đích của nó chỉ đơn giản giới thiệu đến bạn đọc hai phương pháp tu tập Vô Ngã, nên tôi đã không trích dẫn nhiều từ kinh sách. Nếu muốn biết nhiều về giáo lý, bạn đọc có thể tìm hoặc tham khảo thêm những sách ở phần Thư Mục.

  Tuy có học được ít nhiều với các bậc thầy, nhưng vì căn cơ chậm lụt, lại thêm tánh còn mải chơi với cỏ cây mây nước nên những điều nói ra không tránh khỏi sai lầm và thiếu sót. Kính xin các bậc cao minh từ bi hoan hỷ lượng thứ cho. Nếu có chút phần nào hợp với chánh pháp, có thể làm lợi ích cho độc giả, cũng xin hồi hướng công đức cầu cho mọi loài biết thông cảm thương yêu lẫn nhau, xa lìa chấp ngã, hận thù.

Thích Trí Siêu - Lê Mạnh Thát

--------------------------------------------------------------------------------

Ghi chú:

[1] Tây Tạng ngày nay còn 4 phái chính: Cổ Mật (Nyingma), Áo Vải (Kagyu), Hồng Giáo (Sakya), và Hoàng Mạo (Gélug).


--------------------------------------------------------------------------------

Tài liệu tham khảo

Asvagosha:

Gurupancasika, Fifty verses of Guru-devotion. Library of Tibetan works and archives, Dharamsala, India.

Candrakirti:

- Madhyamikavatara, L'entrée au milieu. Edition Dharma 1985
- Prasannapada Madhyamikavrti. Adrien-Maisonneuve 1959

Dhammaratana T. Thera:

The Doctrine of Non-Self (Anatta). Université de Paris 8. 1987

Etienne Lamotte:

- Samdhinirmocana sutra. Adrien-Maisonneuve. Paris 1935
- Mahaprajnaparamitasastra. Institut Orientaliste. Louvain 1949

Guéshé G. Dreyfus:

La vacuité selon l'école Madhyamika. Institut Vajrayogini. 1988

Geshe Lhundup Sopa & Jeffrey Hopkins:

Practice and Theory of Tibetan Buddhism. Rider-London.

Junjiro Takakusu:

The essentials of Buddhist Philosophy. Motilal Banarsidass. Delhi 1975

Kensur Lekden:

Meditation of a Tibetan tantric Abbot. Library of Tibetan works and archives.

Khenpo Tsultrim Gyamtso:

Méditation sur la Vacuité. Institut d'études bouddhistes Mahayana.

Louis de La Vallée Poussin:

- Abhidharmakosa de Vasubandhu. Institut Belge des Hautes Etudes chinoises.
- Vijnaptimatratasiddhi.

Librairie Orientaliste Paul Guethner 1928.

Nyanaponika Thera: Satipatthana. Adrien-Maisonneuve. Paris 1945

Stefan Anacker:

Seven works of Vasubndhu. Motilal Banarsidass. Delhi 1984

Surendra Nath Das Gupta:

Philosophical Essays. Motilal Banarsidass. Delhi 1982

Thích Minh Châu:

- Thắng Pháp Tập Yếu Luận I & II
- Trường Bộ Kinh, tập III. Chùa Kỳ Viên Hoa Thịnh Ðốn 1987.

Thích Nhất Hạnh:

- Vấn Ðề Nhận Thức trong Duy Thức Học. Phật Học Viện Quốc Tế, 1980
- Kinh Pháp Ấn. Lá Bối.

Thích Ðức Niệm:

Câu Xá Luận Cương Yếu. Phật Học Viện Quốc Tế, 1985

Thích Trí Siêu:

- Thiền Tứ Niệm Xứ. Chùa Ðức Viên, San Jose 1987
- Bố Thí Ba La Mật. Chùa Ðức Viên, 1988
- Ðại Thủ Ấn. Nhà in Lam Sơn, 1989

Thích Huyền Vi:

The Four Abhidhammic Reals. Institut de Recherche Linh-Son 1982

Thurman:

Life and Teaching of Tsongkhapa. Library of Tibetan works and archives.

Venkata Ramanan:

Nagarjuna's Philosophy. Motilal Banarsidass. Delhi 1966

Vincente Fatone:

The Philosophy of Nagarjuna. Motilal Banarsidass. Delhi 1981

Walpola Rahula:

- L'Enseignement du Bouddha. Collection Points. Paris
- Abhidharmasamuccaya d'Asanga. Ecole française d'extrême orient. 1980

(Hết)

Nguồn: http://www.thuvienhoasen.org